Instalación medidor TESS en Nigrán.

Dende novembro de 2022 temos un medidor TESS, un fotómetro desenvolto na Universidad Complutense de Madrid (UCM) ó abeiro do proxecto Stars4all (https://tess.stars4all.eu/), instalado de xeito permanente na Praia de Patos, en Nigrán. Este fotómetro funciona con conexión WiFi e envía datos directamente ós científicos da UCM, aínda que tamén nós temos acceso a eles para trabalos.

Este era un proxecto que tiñamos en mente hai tempo e que por diversas causas permanecía parado. Hoxe aínda temos algún problema coa cobertura WiFi, mais o dispositivo está en funcionamento e os seus datos xa comezana a dar datos de interese que comezaremos a analizar en breves.

Para seguir as medidas en tempo real podedes consultar a seguinte páxina: https://tess.dashboards.stars4all.eu/d/datasheet_stars631/stars631?orgId=1

por calidadedoceo

Utilidade do SQM na actualidade: presentacións nos congresos Gaia e LPTMM 2022.

No ano que rematou hai uns días houbo dous congresos en Santiago de Compostela, un presencial e outro virtual, nos que participamos falando do noso traballo co SQM feito dende 2016 e publicado nesta bitácora:

https://calidadedoceo.wordpress.com/contaminacion-luminosa-en-galicia/brillo-do-ceo-nocturno/: Utilidade do SQM na actualidade: presentacións nos congresos Gaia e LPTMM 2022.

En maio estivemos no workshop de Gaia Breaking Barriers: Inspiring the Next Generation cunha presentación oral (http://mao.tfai.vu.lt/breakingbarriers/) e en xuño presentamos un póster no congreso LPTMM (https://martinaube.wixsite.com/lptmm).

Nesta ocasión foi posible participar nestas reunións con científicos profesionais grazas a que as dúas foron gratuítas. Nós, que seguimos facendo ciencia no noso tempo libre e cos nosos medios, agradecemos esta oportunidade e a selección da nosa proposta para presentar o noso traballo de máis de 5 anos continuados.

A presentación que fixemos nas dúas xuntanzas pódese ver aquí: https://www.researchgate.net/publication/361861071_The_role_of_SQM-LU-DL_device_currently_experiences_in_Galicia_Spain

por calidadedoceo

Medidas do brillo do ceo nocturno en Navia de Suarna, Lugo (abril-xuño 2022)

(Se é a primeria vez que escoitas falar do SQM visita esta páxina Brillo do ceo nocturno)

No límite de Galicia con Asturias está o concello de Navia de Suarna. Alí estivo un dos nosos SQM, da man de Eduardo, medindo con algúns problemas técnicos, pero obtendo interesantes medidas nas parroquias de Muñís e Trabadelos.

En Muñís atopamos un ceo bastante escuro como se ve na seguinte gráfica onde se representan 589 medidas no cénit sen Lúa.

Por outra banda, en Trabadelo, onde só se puido medir unha noite, vese un ceo moi escuro e con pouca contaminación luminosa na súa contorna. Isto sabémolo porque esta noite houbo algunha nube e iso fixo que a escuridade do ceo aumentase superando as 22 magnitudes. En presencia de contaminación luminosa as nubes o que fan é aumentar o brillo e non diminuílo. Estas medidas concretas, polo tanto, non son significativas en si mesmas, senón que dá información dentro da xeneralidade da noite.

por calidadedoceo

Obxectivo: Destino Turístico Starlight Costa da Morte. Medidas do brillo do ceo en Rebordelo, Soesto e Piosa (maio-abril de 2022)

(Se é a primeria vez que escoitas falar do SQM visita esta páxina Brillo do ceo nocturno)

Actualmente os concellos reunidos na marca turística Costa da Morte están nun proceso de obtención do certificado Destino Turístico Starlight Costa da Morte. Coordinados polo profesor Jorge Mira estamos participando diferentes persoas e entidades. Como no podía ser doutro xeito estivemos medindo nalgún dos puntos da zona que procura o distintivo.

Como era previsible temos nesta zona de Galicia unha boa calidade de ceo nocturno, como indican as medidas obtidas na praia de Soesto (Laxe), na de Rebordelo (Cabana de Bergantiños) e no dolmen Arca da Piosa (Zas):

por calidadedoceo

Medidas do brillo do ceo no IES Fernando Blanco en Cee (19/01-21/03-2022)

(Se é a primeria vez que escoitas falar do SQM visita esta páxina Brillo do ceo nocturno)

A comezos de 2022 colocamos un SQM en Cee, no IES Fernando Blanco, nunha contorna urbana. Estas medidas, xunto coas de Baio (Medidas do brillo do ceo no IES Maximino Romero de Lema, Baio (Zas) (13/12/2021-12/01/2022)) son importantes especialmente pois toda a rexión da Costa da Morte quere declararse Destino Turístico Starlight (Que pasa na costa: A Costa da Morte posiciónase como ‘Destino Starlight’)

As medidas en xeral entran no esperado: ceo tirando a escuro cando está despexado (19,5 magnitudes aproximadamente) e moi contaminado en presencia de nubes (15,5 magnitudes aprox. Ver o día 28 de marzo por exemplo).

A continuación deixamos algunhas gráficas das medidas tomadas:

por calidadedoceo

Medidas de brillo do ceo en Taboada, Lugo (23-25/01/2022)

(Se é a primeria vez que les sobre isto é recomendable que visites a páxina Brillo do ceo nocturno)

Aínda que o SQM estivo colocado á beira do río Miño polo seu paso por Taboada (Lugo) durante case dous meses, un problema técnico provocou que só teñamos tres noites con datos. O ceo neste val é bo, como indican as medidas, e queda pendente un traballo interesante de poñer a medir no val e no cumio dous SQM calibrados e ó mesmo tempo para estudar o brillo do ceo nocturno do lugar.

por calidadedoceo

A contaminación luminosa nun fotograma

Dende hai moitos anos usamos un fotograma dun capítulo dos Simpson para falar de contaminación luminosa. Esta instantánea de Lisa observando Springfield mostra as causas e consecuencias da contaminación luminosa practicamente na súa totalidade. Fixándonos un pouco e reflexionando sobre todos os elementos da imaxe podemos facer unha rápida andaina por este tipo de contaminación. Adiante:

  • En primeiro lugar temos o ceo nocturno totalmente alaranxado (hoxe, coa tecnoloxía LED branca, o ceo é branco). Iso implica a desaparición do ceo estrelado con consecuencias evidentes sobre a Astronomía, mais tamén sobre o papel de inspiración que ten o ceo sobre a arte e a cultura.
  • O consumo de electricidade hai que pagalo. Boa parte dos orzamentos municipais son para pagar a iluminación pública. O exceso de consumo provoca, polo tanto, o malgasto de cartos.
  • A luz artificial só é posible xenerando enerxía e consumindo recursos. O mesmo ten queimar carbón, gas, unha central nuclear ou enerxías renovables; se iluminamos máis provocamos unha maior demanda de enerxía evitable que deriva en contaminación atmosférica ou en instalacións masivas de aeroxeneradores, paneis fotovoltaicos, etc.
  • E por último a contorna. A contaminación luminosa non é un problema local, é un problema que se extende quilómetros dende o punto de luz que xenera a contaminación, afectando a toda clase de seres vivos de xeito negativo.
por calidadedoceo

Medidas do brillo do ceo en Paradela, Ponte Caldelas (01/09 – 26/11/2021) (@AASirio)

(Se é a primeria vez que les sobre isto é recomendable que visites a páxina Brillo do ceo nocturno)

Unha vez máis, coa colaboración dun membro da Asociación Astronómica Sirio de Pontevedra conseguimos unha secuencia de datos de gran interese. Desta volta recompilamos medidas durante case tres meses en Ponte Caldelas, no lugar de Paradela. Alí reunimos máis de 2000 medidas en condicións de ser interpretadas e reunidas na seguinte gráfica:

* Nas gráficas hai un erro co nome de Ponte Caldelas (pon Pontecandelas).

Como se pode apreciar o ceo goza dunha boa saúde, aínda que hai maxe para mellorar. A continuación móstranse algunhas medidas de días soltos:

por calidadedoceo

Medidas do brillo do ceo no IES Maximino Romero de Lema, Baio (Zas) (13/12/2021-12/01/2022)

(Se é a primeria vez que les sobre isto é recomendable que visites a páxina Brillo do ceo nocturno)

Medimos o brillo do ceo en Baio, Zas (A Coruña), nun dos concellos pertencente á Costa da Morte, que este ano vai tentar conseguir a certifiación Destino Turístico Starlight. Concretamente instalamos o medidor SQM no instituto Maximino Romero de Lema que se atopa nun lugar apartado libre de obstáculos e luces directas.

Algunhas noites tiveron Lúa e alternáronse períodos nubosos con totalmente despexados. Como se mostra nas seguintes gráficas nas noites con nubes o brillo aumenta pola luz da contorna, mentres que nas noites máis estables o ceo achégase a medidas de escuridade boas.

Nunha noite estable as medidas achéganse a 21 magnitudes, resultando un ceo escuro.

A seguinte gráfica mostra as medidas feitas durante o período do 12 de decembro de 2021 ata o 12 de xaneiro de 2022 onde o brillo da Lúa era inferior o 15%, a súa altura menor de 15º e o Sol xa non emitía brillo ningún. Así obtivéronse máis de 900 medidas que se acumulan no intervalo de ceo escuro.

por calidadedoceo